بررسی اثر ژل آنتی باکتریال بر ارگانیسم‌های دست پرسنل بیمارستان

سابقه و هدف: میزان مقاومت و عوارض و مرگ و میر عفونت‌های بیمارستانی بالاست و مشکلات فراوانی در مورد شستشوی دست با آب و صابون وجود دارد. ژل آنتی‌باکتریال به تازگی وارد بازار شده است و ادعا می‌شود که می‌تواند همان اثرات آب و صابون را داشته باشد و علاوه بر آن نیاز به شستشو با آب ندارد و می‌تواند جایگزین مناسبی برای آب و صابون باشد. بر این اساس این مطالعه روی کشت پوست دست پرسنل بیمارستان شهید بهشتی کاشان قبل و بعد از مصرف ژل آنتی‌باکتریال در سال 1380 انجام پذیرفت. مواد و روش‌ها: مطالعه در مرحله اول با طراحی توصیفی و در مرحله دوم با طراحی نیمه‌تجربی بر روی 59 نفر از پرسنل بیمارستان انجام گرفت. انتخاب نمونه به صورت تصادفی ساده بود. ابتدا از دست پرسنل یک کشت تهیه کرده، حدود 5 دقیقه بعد از مصرف ژل آنتی‌باکتریال ساخت کارخانه داروگر، یک نمونه کشت دیگر تهیه کردیم . نمونه‌ها روی دو محیط BA و EMB کشت داده شد و شیوع آلودگی بر حسب نوع میکروارگانیسم تعیین و تأثیر ژل بر کمیت و کیفیت آن با تست‌های مناسب آماری مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته‌ها: در آلودگی هم‌زمان یافت شده در کشت پوست دست پرسنل شایع‌ترین نوع میکروب به ترتیب استافیلوکوک کـوآگولاز منفی (9/72 درصد)، استافیلوکوک کوآگولاز مثبت (5/30 درصد)، ‌باسـیلوس (22 درصد)،‌ کلبسیلا (2/10 درصد)، ‌استرپتوکوک (4/3 درصد) و اشرشیاکلی (7/1 درصد) بود.   درصـد کاهـش ارگانیسم‌ها پس از مصرف ژل آنتی‌باکتریال در استافـیلوکوک کـوآگـولاز مـنفی 7/90 درصـد ( P=0.00 ) و در استافیلوکوک کوآگولاز مثبت 7/66 درصد ( P=0.005 ) بود. در مورد ارگانیسم‌هایی که به تعداد کم جدا گردیدند، درصد کاهش در مورد کلبسیلا و اشرشیاکلی صددرصد و در مورد استرپتوکوک پنجاه درصد بود. نتیجه‌گیری و توصیه‌ها :‌ با توجه به اینکه یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال عفونت‌های بیمارستانی از طریق دست پرسنل است و از آنجا که به نظر می‌رسد که ژل آنتی‌باکتریال می‌تواند روی میکروارگانیسم‌های دست پرسنل بیمارستانی مؤثر باشد و با توجه به کاربرد ساده این ژل و عدم نیاز به آب پیشنهاد می‌گردد از این ژل به جای آب و صابون برای ضدعفونی کردن دست پرسنل بیمارستان قبل و بعد از هر تماس با بیمار استفاده گردد. هم‌چنین انجام یک تحقیق تجربی در مراکز مختلف بیمارستانی را توصیه می‌نماید.